Mevsimsel depresyon nedir? Tedavi yöntemleri

Uzmanlar mevsimsel depresyonun isminden de anlaşılacağı üzere mevsimlere bağlı olarak değişen depresyon türleri olduğunu belirtiyor. 

Mevsimsel Depresyon Belirtileri Nelerdir?

İsteksizlik, mutsuzluk, umutsuzluk, kaygılı düşüncelerde artış, yorgunluk, halsizlik. Uyku bozuklukları (az ya da çok uyku hali), iştah değişimleri (iştahsızlık ya da iştah artışı). Değersizlik, suçluluk hisleri, dikkati toplamada güçlük, günün geneline yaygın bir üzgünlük hali, yaşama dair isteksizlik, pes etme hissi.

Yaz ve Kış Depresyonu Belirtileri Neler?

Aşırı uyuma, iştahta değişiklikler (özellikle karbonhidrat isteği), kilo alımı, yorgunluk ve düşük enerji.

Yaz depresyonu belirtileri; Uykusuzluk, iştahsızlık, kilo kaybı, rahatsız ve endişeli
hissetme.

Mevsimsel Depresyon Nedenleri

Mevsimsel depresyonun nedenleri kesin olarak bilinmemektedir. Fakat etki edebilen bazı faktörler şunlar olabilir:
1- Biyolojik saat (Sirkadiyen Ritim): Sonbahar ve kış mevsimlerinde azalan güneş ışığı, mevsimler depresyona neden olabilir. Güneş ışığındaki bu düşüş vücudunuzun biyolojik saatini etkileyerek depresif duygulara yol açabilir.

2- Serotonin seviyesi: Beyinde ruh halini etkileyen bir kimyasal olan serotonin seviyesinin düşüşü, mevsimsel depresyona neden olabilir. Güneş ışığının azalması da serotonin seviyesini düşürerek depresyonu tetikleyebilir.

3- Melatonin seviyesi: Mevsimdeki değişiklikler, uyku düzeni ve ruh halini etkileyen melatonin dengesini bozabilir.

4- Vitamin eksikliği: Özellikle güneşten alabileceğimiz D vitamini eksikliği.

Mevsimsel Depresyon Risk Faktörleri Nelerdir?

Mevsimsel depresyona erkeklere oranla kadınlarda daha sık rastlanır ve gençleri de büyük oranda etkilemektedir.

Aile Geçmişi: Mevsimsel depresyon geçiren kişilerin ailesindeki kişilerde de mevsimsel depresyon veya depresyonun farklı bir türü görülebilir. 

Majör Depresyon veya Bipolar Bozukluk: Bu hastalıklardan birine sahipseniz
depresyonun mevsimsel belirtileri şiddetlenebilir.

Ekvatordan uzakta yaşamak: Mevsimsel depresyonun, ekvatorun kuzeyinde ve güneyinde yaşayan kişilerde daha sık rastlandığı görülmüştür. Bunun sebebinin kış mevsiminde güneş ışığının azalması ve yaz günlerinin uzun sürmesi olduğu düşünülmektedir.

Mevsimsel Depresyon Olduğunu Anlamak

Mevsimsel depresyonun belirtileri diğer depresyon türleri ve ruh sağlığı sorunlarına benzemesi nedeniyle teşhisi kolay olmayabilir. 

1- Fiziksel Muayene: Doktorunuz genel sağlık durumunuzu inceler. Bazı durumlarda depresyon, altta yatan fiziksel sağlık sorunlarından kaynaklanabilir.

2- Kan Tahlilleri: Tam kan sayımı veya tiroit testi ile değerleriniz ölçülür.

3- Psikolojik Değerlendirme: Depresyon teşhisi için doktorunuz sizden belirtilerinizi, düşüncelerinizi, duygularınızı ve davranışlarınızdaki değişikliklerinizi bildirmenizi isteyebilir.

Mevsimsel Depresyon Tedavisi

1- Işık terapisi: Fototerapi de denen ışık terapisinde özel bir ışık kutusuna birkaç adım uzaklıkta oturulup, her gün uyanınca bir saat boyunca parlak ışığa maruz kalınır. Işık terapisi doğal ışığı taklit ederek beyinde ruh halini etkileyen kimyasallarda değişikliklere neden olur. Konya psikolog. Mevsimsel terapide genelde ilk başvurulan tedavi yöntemi ışık terapisidir. Birkaç gün içerisinde etkisini göstermeye başlar, bazı yan etkileri de görülebilir.

2- Psikoterapi: Konuşma terapisi de denen psikoterapi, mevsimsel depresyon başvurulan bir diğer yöntemdir.

3- Davranış Terapisi: Bilinen bir psikoterapi türü olan bilişsel davranış terapisinin de depresyon tedavisinde faydaları bulunmaktadır. Kendinizi kötü hissettiren negatif düşünceleri ve davranışları tanımlayıp değiştirebilirsiniz. Mevsimsel depresyonlar başa çıkmanın sağlıklı yöntemlerini ve stresinizi kontrol etmeyi öğrenebilirsiniz.

4- Zihin-beden ilişkisi: Bazı zihin beden teknikleri mevsimsel depresyonlar başa çıkmanıza yardımcı olabilir, işte örnekleri;

Yoga gibi rahatlama teknikleri,

Meditasyon,

Müzik veya sanat terapisi

Ayrıca evde evcil hayvan beslemek, özellikle kediler insanların üzerindeki stresi ve kötü enerjiyi alır.

Mevsimsel depresyon için tedavinize ek olarak hayat tarzınızda bazı değişiklikler yapabilirsiniz. Bulunduğunuz yeri güneşlendirin ve aydınlatın, perdelerinizi açın ve evinize
doğal ışığın ve oksijenin girmesini sağlayın. Evde ya da ofisteyken pencerelere yakın durun.

Dışarıya çıkın, yürüyüş yapın, parkta öğle yemeği için, ya da sadece bir banka oturun ve güneşin tadını çıkarın. Soğuk ve bulutlu günlerde bile sabahları iki saat dışarıda kalmak size iyi gelecektir. 

Egzersiz yapmak ve diğer fiziksel aktiviteler stresi ve anksiyeteyi azaltarak mevsimsel depresyonun belirtilerini ortadan kaldırmaya yardımcı olur.

Sağlıklı günler dileriz.