Aile; sürekli bir değişim içindedir, bir zamanlar işlevsel ve sağlıklı olarak nitelendirilen özellikler başka bir dönemde sağlıklı görülmeyebilirler.
Araştırmalar, neredeyse her kültürde sağlıklı ailelerin şu özellikleri taşıdıklarını göstermektedir;Değişime uyum sağlama, uygun sınırlar koyma, ilişkileri açık iletişim üzerine kurma, sorumluluk almayı destekleme, kendilerine ve çocuklarına ilişkin güven ifade etme ve gelecekleri hakkında iyimser olma. Öncelikle sağlık sözcüğünün anlamına ilişkin fikir ayrılıkları vardır. Sağlık, pozitif ilişkiler, arzu edilen sonuçlara yol açan etkileşimsel süreçlerdir .Ailelerde sağlık ise etik sorumluluk arz eder ve iyi ilişkiler ve aileler arasındaki alma-vermeleri dengelemeyi ifade eder.
Araştırmalara göre sağlıklı aileler şu özellikleri gösterirler;• Aile bireylerine ve aileye bağlılık• Karşılıklı kıymet bilme, yakınlık• Birlikte zaman geçirmeye istekli olma• Etkili iletişim örüntüleri• Yüksek düzeyde dini/tinsel oryantasyon• Kriz durumlarıyla olumlu bir şekilde baş edebilme yetisi• Aile bireylerini destekleme/cesaretlendirme• Açık-seçik roller
BAĞLILIKSağlıklı aile işleyişinin en temelinde yer alan bir özelliktir bağlılık, “güçlü ailelerde bireyler sadece ailenin refahı ve selametine değil, aile üyelerinin gelişimine de bir adanmışlık gösterirler”. Ayrıca bağlılık aile üyelerinin aile etkinliklerine zaman ve enerji ayırmalarının da temelinde yatan etmendir.Yine, bağlılık aile ve aile üyelerinin yaşamının iyi zamanlarında ve kötü zamanlarında duyulan sadakati ifade eder. Bu anlamda bağlılığın hem duygusal hem de niyete ilişkin bir boyutu vardır. Bağlılık sorunlarını halledememiş birey ve çiftler veya bağlılıklarından emin olmayıp ilişkiye ilişkin ikircikli duygular içinde olan kişilerin evlilik ilişkisini sürdürmeleri ve birbirleriyle etkili iş birliği yapmaları güçtür. Nitekim bu durumun sonucu genellikte sadakatsizliktir.
KIYMET BİLMEAile üyelerinin birbirlerine olan bağlılıkları birbirlerinin kıymetini davranış ve sözleriyle bildiklerini göstermeleriyle daha da güçlenir. Sağlıklı aileler, ‘‘Sağlıklı evli partnerler gösterdikleri sevgi, saygı ve Aileleri ve Aile Dinamiklerini Anlamak övgülerle birbirlerinin benlik-saygısını yükseltirler”.
BİRLİKTE ZAMAN GEÇİRMEYE İSTEKLİLİKSağlıklı aileler birbirleriyle hem daha nitelikli hem de daha uzun süreler zaman geçirirler. “Birlikte geçirilen zaman hoş olmalıdır- yoksa kimse şikayetler, tartışmalar, zorbalık veya somurtma ile geçirilen zamandan zevk almayacaktır. Birlikte geçirilen zaman niceliksel olarak da yeterli düzeyde olmalıdır, zira birkaç dakikalık bir sürede nitelikli etkileşimlerin olması beklenemez”. Nitelik ve nicelik olarak tatmin edici zaman geçirmenin olabileceği yaşantı sayısı sınırsızdır. Birlikte geçirilen günübirlik pikniklerden, tatillere, özel akşam vakti gezintilerine, eğlencelere katılmaya, maç veya konserlere gitmelere kadar geniş bir yelpaze gösterir. Aynı şekilde, ritüeller ve doğum günleri,yıldönümleri,yemekkonuşmaları, düğünler, cenazeler, bireylerin yeni dönemlere geçiş zamanlarına ilişkin gelenekler de birlikte nitelikli zaman geçirmeye vesile olabilirler.
Kaynak: Aile Terapisi Tarihi, Kuram ve Uygulamaları, Samuel T. GladdingDestekleme / CesaretlendirmeBirer sistem olduklarından, ailelerin ne derece güçlü olduklarının ölçüsü en zayıf üyeleridir. Bu zayıf üyelere yönelik olarak aileler seferber olup- yeteneklerini ve potansiyellerini geliştirmeleri yönünde zayıf üyeyi desteklerler. Böyle bir süreç hem sistemik bir işleyişe sahiptir hem de bütün bir aile yaşam döngüsünü kapsayacak bir süreçtir. Yine de destekleme ve cesaretlendirmeler yaşam döngüsünün bazı zamanlarında diğerlerine kıyasla daha yaşamsal önem taşır. Aşağıdakiler böyle zamanlara birkaç
örnektir.• Okula yeni başlayan çocuklar,• Kendilerindeki fiziksel değişimlerle ve akranlarla uğraşmak durumundaki ergenler,• Kendi düşleri ve olasılıklarını gerçekleştirmek üzere ailelerinin evlerinden ayrılıp- kendi fiziksel ve ruhsal mekanlarını ilk kez kurma çabasındaki genç yetişkinler.Açık Roller
Ailede roller bireyler arasındaki tekrar eden karşılıklı etkileşimlere ve etkinliklere yön vermeye yararlar. Sağlıklı ailelerde roller açık-seçiktir, uygundurlar, karşılıklı üzerinde anlaşma sağlanmıştır, bireylerin her birinin koşullarına uygundur ve uygulanabilir. Maddi kaynakların nasıl edinileceğine ilişkin roller gibi bazı roller zorunluyken bazıları duruma özgüdürler ve olmaları şart değildir. Ailelerde roller yaş, kültür ve gelenekler gibi etmenlerce belirlenir. Sağlıklı ailelerde roller karşılıklı değiştirilebilir ve esnek kılınmaya çalışılır.
Gelişimi Destekleyen Yapılar ve Gelişim ÖrüntüleriSağlıklı aileler, üyelerine uygunluk arz eden, açık-seçik ve gelişime olanak sağlar yapıda organize olmuşlardır. Bu ailelerde kuşaklar-arası koalisyonlara (örn., farklı kuşakların temsilcisi olan aile üyelerinin örneğin anne-kızın başka üyelere karşı birleşmesi) veya sorunlar çoğaltan üçgenlere (öm.,kendi ilişkilerine odaklanmaktansa asilik yapan ergen oğullarına ilişkin kavgalar eden anne-baba) aileyi bir arada tutmanın araçları olarak kullanılmazlar. Bu ailelerde ebeveynler (veya tek -ebeveynli ailelerde de ebeveyn) ailede ipleri ellerinde tutarlar. Yine bu ailelerde var olan altsistemlerin bir arada oluş nedenleri yaş-işlev gibi doğal nedenlerden ötürüdür ve ailenin ihtiyaç duyduğu görevleri yerine getirmek amacı taşır. Yapısı ve sınırları (bireylerin ilişkilerini sınırlarını çizen fiziksel ve psikolojik çizgiler) açık bir şekilde tanımlanmış olan bu ailelerde bireysel gelişime olanak sağlanmış olunur.
Kaynak: Aile Terapisi Tarihi, Kuram ve Uygulamaları, Samuel T. GladdingEtkili iletişim Örüntüleri“İletişim, aile üyeleri arasında sözel ve sözel olmayan mesaj alma ve vermeyle ilgilidir. Aile sistemi içerisinde bilgi alışverişini sağlar”. Sağlıklı ailelerde üyeler birbirlerinin mesajlarını can kulağıyla dinler ve sadece açık-seçik olanları değil daha gizil mesajları da okuyabilirler. Bu ailelerde, empati, anlayış ve destek vardır. Bireyler arasında sözü almak için bir yarış rekabet yoktur. Ayrıca, sağlıklı aileler, sessizliğe bürünmektense, geniş bir ranjdaki meseleleri ele almak konusunda açıktırlar. Aile üyeleri arasında sorunlar olduğunda, bu durumda aileler sorunları açık etkileşimle enine boyuna tartışmak eğilimindedir. Aile üyeleri sorun çözmeye heveslidirler. Bu ailelerde ele alınan konular zor olduğunda aile üyeleri mizah, konuyu değiştirme veya ötekileri rahatlatıcı mesajlar kullanarak konuşmayı pozitif bir havaya dönüştürürler. Bu sürece onarma (repair) denir.
Dindarlık / Tinsel OryantasyonYaşama yönelik dindarlık veya tinsellik arz eden bir oryantasyon “dünyadaki ailelerin çoğunluğunda” mevcuttur”. Yaşamın dini ve spiritüel boyutlarına katılım, evlilik ve ailenin iyi oluşuna ve sağlığına ilişkin hisse katkıda bulunan bir etmendir. Tinsel inanışlar ailelerin sorunlarla baş etmelerinde, dirençlilik-sağlamlık göstermelerinde ve de kendilerine yaşamda rehberlik eden prensipler sunmasından ötürü anlam bulmalarına yardım eder. Örneğin, kişilerin inançları ve spiritüellik adına bulundukları etkinlikleri ile yaşamda karşılaştıkları stres yaşantılarını (evlat edinmeden, şeker hastalığı teşhisi almaya dek) nasıl ele aldıkları arasında yakın bir ilişki vardır. Ek olarak, aile üyeleri beraberce
ölüm, yeni bireylerin doğması ve düğün gibi olaylarda da dini ve spiritüel temalar taşıyan bir beraberlik içindedirler. Aynı dini veya spiritüel yönelimde olan ve inançlarında içselleştirilmiş bir oryantasyona sahip çiftlerin bu konuda önemli farklılıklar gösterenlere kıyasla daha yüksek düzeyde evlilik doyumuna sahip oldukları görülmektedir (Anthony, 1993).
Kriz Durumlarını Pozitif Bir Şekilde Ele Alma YetisiAilelerin yaşam döngüleri içerisinde karşılaşabilecekleri muhtelif kriz durumları vardır. Genellikle en sık rastlanan kriz durumları beklendik olaylara ilişkindir. Beklendik bir olay demek, tahmin edilebilir olan ve olması muhtemel olan olay demektir. Kendi yaşamım kurmak, iş bulmak, ya da evlenmek üzere evden ayrılma bu gibi olaylara örnektir. Bu gibi durumlarda meydana gelen olayın doğası bilinmektedir ama detayları duruma özgüdür ve krize yol açabilir. Bu durumlarla etkili baş edebilen aileler genellikle istişarede bulunmak, daha tecrübeli bireylerden yardım ve öneri almak, mizahla yaklaşmak ve duygularına yer vermek gibi etkili stratejiler kullanırlar. Bunların yanında bir de öngörülmesi veya tahmin edilmesi güç olaylar vardır. Örneğin, çocuk istemelerine rağmen çocukları olamayan bir çiftin durumu veya arzu ettiği ekonomik seviyeye ulaşamayan bir çiftin durumu buna örnektir. Bu koşullar aileleri dışarıdan başkalarının çoğu kez fark edemeyecekleri kriz durumlarına sürükler. Sağlıklı aileler bu koşullarla birbirlerine duygularını ifade ederek ve birbirlerini destekleyerek baş ederler.
Kaynak: Aile Terapisi Tarihi, Kuram ve Uygulamaları, Samuel T. GladdingUnutmayın: Sağlıklı bir aile olmak zaman ve çaba gerektiren bir süreçtir. Ancak bu çaba, aile üyelerinin mutluluğu ve sağlığı için son derece önemlidir. 
